Friese terpnamen te boek
de Friese kuststreek hun huizen op terpen om zich tegen
de zee te beschermen. Alleen al in de huidige provincie Friesland
zijn er tussen de 1500 en de 2000 van die verhoogde huisplaatsen geweest.
Sommige daarvan groeiden uit tot buurtschappen, dorpen of steden.
Het valt op dat de namen van deze terpnederzettingen vaak
eindigen op -um, -(e)ns, -wert, wier of terp.
Dr. Karel F. Gildemacher, tot voor kort naamkundige aan
de Fryske Akademy, verzamelde uit talrijke bronnen namen
die naar deze woonplaatsen verwezen. In dit boek beschrijft
hij hun ontwikkeling vanaf de eerste vermelding tot
ongeveer 1550. Hij onderzoekt het naamtype als groep en
vergelijkt de vijf belangrijkste groepen namen. Elke groep
krijgt een hoofdstuk toebedeeld, met een historischtaalkundige
analyse van de voornaamste varianten. In de
vergelijking worden naast andere Nederlandse, ook verwante
Scandinavische, Duitse en Engelse naambestanddelen
betrokken.
Een belangrijke uitkomst betreft de chronologie van de
verschillende naamgroepen. Ze blijken ten opzichte van
elkaar goed gedateerd te kunnen worden. De um-namen zijn
het oudst, maar zij werden toch niet eerder gevormd dan in
de vijfde of zesde eeuw, toen Friesland opnieuw bevolkt
raakte.
Het boek is voorzien van heldere kaartjes en verder toegankelijk
gemaakt met een index van alle opgenomen naamsvarianten.
De gegevensbank die er aan ten grondslag ligt,
is met bronvermelding, context, literatuurverwijzingen en
vermelding van de precieze terplokatie te raadplegen via
de website van de Fryske Akademy en hisgis.nl.
Pagina's: 368
Uitgeverij: Afûk / Fryske Akademy
ISBN: 978-90-6273-784-0
Prijs: € 24,95